Bệnh oai' - căn bệnh nan y củangười Việt

Bệnh oai' - căn bệnh nan y của
người Việt
Từ xa xưa cho đến bây giờ, loài người
vẫn phải gian truân gánh chịu nhiều
loại bệnh tật hiểm nghèo và bao điều
bất hạnh khác xảy ra trong cuộc sống
hàng ngày, làm cho chúng ta phải lo
lắng, tìm cách phòng chống!
Thực tế thì những căn bệnh quái ác
“tứ chứng nan y” như phong lao cổ
trướng, đậu mùa…ngày nay không
còn là nỗi kinh hoàng nữa. Tuy nhiên
một số bệnh, trong đó có những
bệnh xã hội mà nhiều người hiện
đang quan tâm, đó là “bệnh oai,
bệnh điếu đóm, bệnh sĩ, bệnh vô
cảm, bệnh cố chấp, bệnh chuyên
quyền”… vẫn đang còn diễn ra.
Để góp phần hội chẩn và điều trị loại
bệnh này cho sạch, đẹp môi trường
sống, người viết bài này đâu dám đa
ngôn, xin bạn đọc gần xa hãy cùng
tôi quan tâm đến “bệnh oai” trước.
Vâng! “Bệnh oai” thật trớ trêu đã có
từ bao thuở, vẫn đeo đẳng theo mãi
con người! Ấy là muốn nói cái oai mà
người ta cứ cố “lên gân” để cho oai
phong, oai vệ, đạt “kẻ cả” lẫy lừng,
anh hào nhất khoảnh. Nó không đơn
giản như thịt, cá, tôm, cua… khi mà
bị oai (thiu) là có mùi, dễ nhận biết.
Đằng này, “bệnh oai” của con người
rất đa dạng và oái ăm, lây truyền
không kém gì “vi trùng”. Nó có thể
truyền từ đời này qua đời khác và
không loại trừ ai! Xem ra phòng
chống loại bệnh này đến nay trên thế
giới chưa thấy có thuốc gì đặc hiệu?
Vậy nên “bệnh oai” vẫn cứ sống ngất
ngưởng gây nhiều phiền hà, tai quái,
nhiễu nhương, làm hại cho đời. Bao
chuyện nực cười, mệt người, mà đang
gây tốn công, tốn của!
Nhiều người muốn cải thiện môi
trường sống sao cho văn minh, lễ độ,
có văn hoá, đã mang “bệnh oai” ra
hội chẩn. Nhiều ý kiến thống nhất
rút ra một số triệu chứng thường gặp
như sau:
- “Bệnh oai” rất háo danh, chuộng lợi,
chuyên quyền, độc đoán, bảo thủ,
cực đoan. Hay khuệnh khoạng, vênh
váo, vỗ ngực hơn người, chưa đỏ đã
lấy làm chín, nói năng thô kệch, phũ
phàng, ngắn chữ, đôi khi còn tàn
bạo. Thường hay ăn tục, nói to, vô lễ,
dối trá, lừa lọc, lố bịch đến trơ trẽn,
có hại tới cơ đồ và kinh tế…
- “Bệnh oai” thường hay khoe mẽ,
thích làm sang, lười lao động, bất tài
vô dụng, nhưng lại muốn người khác
phải phục tùng, tôn trọng.
- “Bệnh oai” giấu dốt, sợ sai, ngang
tàng, lý sự, “được cãi cùng, thua cãi
cố”, hay thách đố “gắp lửa bỏ tay
người”, thường lừa thày, phản bạn,
mưu hại bề tôi.
- “Bệnh oai” thích ăn ngon, mặc đẹp
và tỏ ra khó chịu khi thấy người khác
giỏi giang, thành đạt.
- “Bệnh oai” khi có quyền, có tiền dễ
vung tay quá trán, ưa nịnh bợ, sống
vô cảm, dễ quên bạn bè, ít lắng
nghe, thường lấy oán trả ân, học đòi,
xa rời quần chúng, hay ba hoa, khoe
mẽ.
Với người mắc “bệnh oai”, từ xa xưa
ông cha ta đã từng phê phán:
Ra đường võng giá nghênh ngang
Về nhà vợ hỏi cám rang đâu mày
Đó là những người sống ưa mẽ, vô
tích sự. Trớ trêu và hài hước hơn:
Cậu cai nón dấu lông gà
Cổ tay đeo nhẫn gọi là cậu cai
Ba năm được một bận sai
Áo ngắn đi mượn, quần dài đi thuê
Hoạ cũng có người bị lầm để rồi phải
luyến tiếc, ân hận với những điều oai
mà rỗng, tưởng ghê gớm mà rất
thường, hèn thấp, vô dụng đến vô
duyên:
Tưởng anh bóng cả cây cao
Em tựa lưng vào che nắng, che mưa
Nào ngờ cành cộc, lá thưa
Giọt nắng cũng đến, giọt mưa cũng
vào
Thế rồi khi biết ra đã muộn, chỉ biết
tiếc công, tiếc của, ân hận.
Việc giải quyết “bệnh oai” cũng như
các bệnh xã hội khác mà khuôn khổ
bài viết này chưa có dịp đề cập,
nhiều ý kiến của “hội chẩn” và hội
thảo đã cho rằng nó giống như một
thứ bệnh, phải phòng chống kiên trì,
có biện pháp sắc bén, để hạn chế
những “nọc độc”, biến chứng oái
oăm, giảm thiệt hại đến mức thấp
nhất cho cộng đồng trong thời kỳ đổi
mới, thời kỳ công nghiệp hoá, hiện
đại hoá đất nước, đã và đang được
Đảng và Nhà nước ta quan tâm.
Theo TẠP CHÍ CỬA BIỂN